การแทรกแซงค่าเงินเยนของประเทศญี่ปุ่นครั้งสุดท้ายเกิดขึ้นเมื่อกว่า 20 ปีที่แล้ว
หลายๆคนคงจะรู้กันอยู่แล้วว่าช่วงนี้ญี่ปุ่นมีการแทรกแซงค่าเงินเยนเกิดขึ้นถึง 2 ครั้งติดต่อกัน ภายในสองเดือนติดต่อกันเพื่อชะลอการอ่อนตัวของค่าเงินเยนเมื่อเทียบกับเงินดอลล่าสหรัฐ
ทำไมต้องมีการแทรกแซงค่าเงิน? หากคิดง่ายๆเลยการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วของค่าเงินเยนนั้นมีผลต่อการนำเข้าสินค้าเช่นแร่เหล็ก น้ำมัน ถ่านหิน เพื่อนำมาผลิตไฟฟ้า และสินค้าต่างๆเพื่อส่งออกของประเทศญี่ปุ่น ทำให้ต้นทุนการผลิตแพงขึ้น และของกินของใช้แพงขึ้นอย่างรวดเร็วนั้นเอง ดังนั้นธนาคารแห่งชาติญี่ปุ่นจึงเข้าแทรกแซงเพื่อลดความเร็วของการเปลี่ยนแปลงค่าเงินนี้
การแทรกแซงค่าเงินเยนครั้งนี้นั้นทำไมถึงสำคัญ และมีการพูดถึงอย่างมาก? เพราะว่าประเทศญี่ปุ่นไม่ได้มีการแทรกแซงค่าเงินเยนเมื่อเงินเยนอ่อนตัวลงอย่างนี้มาเป็นเวลามากว่าถึง 22 ปี!!!
วันนี้ทางเพจจะมาเล่าให้ฟังว่าญี่ปุ่นแทรกแซงค่าเงินเยนเมื่อเยนอ่อนตัวครั้งสุดท้ายเมื่อไหร่กัน
ญี่ปุ่นเข้าแทรกแซงค่าเงินเยนครั้งสุดท้ายเมื่อปี 1998 หรือหลังจากช่วงนี้ที่เกิดวิกฤตการณ์ต้มยำกุ้งในปี 2540 ของกลุ่มประเทศเอเชีย ในช่วงนั้นเงินเยนก้อมีการอ่อนค่าไปจนถึง 148 เยน/USD ในเดือน สิงหาคม 1998 แม้ในกระทั่งตอนนั้น ประเทศสหรัฐก็ยังมีการเข้าช่วยซื้อเงินเยนจากตลาดเพื่อทำให้เงินเยนนั้นมีค่าแข็งขึ้น
แล้วใครเป็นคนมีอำนาจสั่งการให้เกิดการแทรกแซงค่าเงินเยน อ่านบทความนั้นได้ที่นี่เลย
แต่ทำไมต้องแทรกแซงค่าเงินเยนในปี 1998 ?
ในช่วงที่เกิดวิกฤตการณ์เศรษฐกิจในปี 2540 หรือ 1997 ช่วงนั้นก็มีผลกระทบต่อญี่ปุ่นเช่นกัน เนื่องจากว่าในช่วงนั้นญี่ปุ่นถือว่าเป็นหนึ่งในประเทศที่กำลังเติบโตในทวีปเอเชีย ประเทศในเอเชียส่วนใหญ่นั้นมีการนำเข้าสินค้าจากญี่ปุ่นมากกว่าส่งออกให้ประเทศญี่ปุ่นหรือเรียกว่า Trade deficit ในตอนนั้นขนาดเศรษฐกิจของประเทศญี่ปุ่นนั้นใหญ่มากเมื่อเที่ยบกับเศรษฐกิจของทวีปเอเชียรวมกันเสียอีก
จากผลกระทบทางเศรษฐกิจ ทำให้มีการขายเงินเยนออกมาเป็นจำนวนมาก ซึ่งทำให้เงินเยนมีการอ่อนค่าลงจาก 112 เยน ไปถึง 148 เยน ภายในระยะเวลาเพียง 1 ปี อ่อนค่าไปมากกว่า 34%
ผู้คนถึงกับมีการไปเข้าคิวยาวหน้าธนาคารเพื่อถอนเงินที่ฝากไว้ออก ด้วยความกลัวที่ว่าเงินที่ตัวเองฝากทิ้งไว้นั้นจะหายไปและความกังวลที่ว่าธนาคารบางแห่งอาจจะขาดทุนแล้วล้มละลาย
แต่เนื่องจากว่าประเทศญี่ปุ่นนั้นเป็นประเทศที่เงินสำรองระหว่างประเทศมากที่สุดในโลกในช่วงนั้น ทำให้ธนาคารแห่งชาติญี่ปุ่นได้ตัดสินใจเข้าแทรกแซงค่าเงินนั้นเป็นไปได้อย่างง่ายดาย เงินเยนกลับมาแข็งค่าอย่างรวดเร็วภายในไม่กี่เดือนหลังจากการแทรกแซงครั้งนั้น แต่สุดท้ายพิษเศรษฐกิจก็ยังทำให้ธนาคารหลายแห่งในญี่ปุ่นต้องปิดตัวลงไปอยู่ดี
การแทรกแซงการเงินในแต่ละครั้งนั้นมีความสำคัญที่แตกต่างกันไป และการกระทำเหล่านี้ย่อมทำให้การแลกเปลี่ยนไม่เป็นไปตามกลไกตลาดที่แท้จริง และอาจจะมีผลกระทบตามมา
ครั้งที่แล้ว อเมริกา ได้เข้าช่วยญี่ปุ่นในการซื้อเยนเพื่อให้เงินเยนแข็งค่า แต่ตอนนี้ประเทศอเมริกานั้นก็มีการต่อสู้กับตัวเลขเงินเฟ้อที่สูงเป็นประวัติการณ์ด้วยการขึ้นดอกเบี้ยอย่างรวดเร็ว
ครั้งนี้ญี่ปุ่นทำการแทรกแซงค่าเงินด้วยตัวเองเพียงประเทศเดียว โดยจุดประสงค์การทำไม่ได้มาจากวิกฤตเศรษฐกิจใดๆ แต่เพื่อเป็นการชะลอการเปลี่ยนแปลงค่าเงินอย่างรวดเร็ว และปรับสมดุลเท่านั้นเอง
แล้วคุณละคิดว่า การแทรกแซงค่าเงินนี้ จะมีผลทำให้เงินมีการแข็งตัวขึ้นอย่างรวดเร็วเหมือนในปี 1998 หรือไม่? เมื่อตอนนี้เยนอ่อนขนาดนี้ แล้วคุณแลกเงินเยนไว้ในกระเป๋าหรือยัง?
ปรพล ตันติธารทอง
Photo by ayumi kubo on Unsplash